والدین و تربیت جوانان
توصیه ها و نتیجه گیری
۱- لازم است والدین در امـور مربوط به دیـن و مـکاتب انـحرافی، آگاهی، بینـش و بصیرت فرزندان جوان را افزایش دهند.
۲ - در ایجاد ارتباط و تبادل نظر با جوان مصلحت آنان را در نظر بگیرند.
۳- در برابر محدویت هایی که ایجاد کنند علاوه بر بیان علت و آگاهی دادن به فرزندان، چیزهای دیگری را جایگزین آن محدودیت ها کنند.
۴- در کنترل ارتباط های فرزندان و ایجاد هماهنگی بین خود و فرزندان و جوانانشان بکوشند.
۵- رفتارهای پدر ومادردرتقابل با هم أثر مستقیم بر فرزندان دارد، بنابراین از رفتار نامناسب در حضور فرزندان بپرهیزند.
۶- نیازهای اقتصادی فرزندان را درصورت توانایی بدون منّت و اذیت برآورند و در صورت عدم توانایی از ایجاد بدبینی و نگرش نامناسب در فرزندان خود اجتناب کنند.
از آن چه گفته شد در می یابیم که حیات تربیتی فرزندان شامل سه دوره ی کودکی، نوجوانی و جوانی است و دوران جوانی، حساس ترین آن مراحل است، والدین در زمینه ی تربیت فرزندان مسئولیت های سنگین تری بر عهده دارند که علاوه بر وظایف مقّدماتی مربوط به شروع جوانی و بحران های سه گانه، وظایف دیگری نیز در دو جنبه ی شناخت و رفتار بر عهده دارند.
وظایفی که جنبه ی شناختی دارد شامل شناخت عوامل موفقیت وسعادت فرزندان و عوامل عدم موفقیت و سقوط آنان می شود و وظایفی که جنبه ی عملی دارد شامل رفتاری است که والدین باید در برخورد با فرزندان جوان در پیش گیرند و نقش تربیتی خود را عملاً در زندگی ایفا کنند.
بنابر این نقش تربیتی والدین برای جوانان جنبه های مختلف دارد وتک بعدی نیست، تربیت اخلاقی، دینی، اقتصادی، اجتماعی و بدنی و… را شامل می شود و همه این ها علاوه برتلاش و سعی فراوان هماهنگی والدین و همگرایی آنان را در این امر می طلبد.
امید است که خداوند متعال، با توفیقات روز افزون، والدین را در تربیت فرزندانشان در مسیر صراط مستقیم یاری فرماید. ان شـاء الله
پی نوشت ها
[1] - محمد بن مكرم، ابن منظور، لسان العرب، چاپ سوم، بيروت، دار صادر،1414، ج14، ص 304.
[2] - حسن مصطفوى ، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب،1360 ش، ج4، 37.
[3] - میر محمود ساعی، اخلاق و تربیت اسلامی، تهران، پیام نور، ۱۳۷۴، ص ۱٩.
[4] - علی اکبر دهخدا، لغت نامه ، تهران، انتشارات دانشگاه، ۱۳۵۵ ، ج ۱۶، ص ۱۳٩ .
[5] - جبران مسعود، فرهنگ رائد الطلاب، بی جا، یادواره ی کتاب، ۱۳۷٩ ، ص ۳٩٩ .
[6] - علی قائمی، نقش پدر در تربیت، تهران، امیری، ۱۳۸۴، ص ۱۵۰.
[7] - احمد لقمانی، جوانان پرسش ها و پاسخ ها، قم؛ بهشت بینش، ۱۳۸۲، ج ۱، ص ۱۷.
[8] - خلیل الحر، المعجم العربی الحدیث ( لاروس )، پاریس، مکتبه لاروس، ۱٩۱۷، ص ۶٩۲.
[9] - همو، شیوه های جذب جوانان در تبلیغ، قم بهشت بینش، ۱۳۸۱، ص ۷.
[10] - محمد ری شهری، میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، قم، دارالحدیث، ۱۳۷٩، ج ۶، ص ۲۶۴۸.
[11] - سوره ی روم ، آیه ی ۵۴ .
[12] - حسین بن شعبه ی حرانی، تحف العقول، ترجمه ی محمد باقر کمره ای ، تهران ، کتابچی، ۱۳۷٩، ص ۶۷ .
[13] - محمد ری شهری ، میزان الحکمه ، ترجمه ی حمید رضا شیخی ، قم ، دارالحدیث ، ۱۳۷٩ ، ج ۱ ،ص ۱۰۲.
[14] - آنتوان سیمونویچ ماکارنکو ، گفتارهایی در باره ی تربیت فرزندان ، ترجمه ی ابوتراب باقر زاده ، تهران ، چاپ پخش آشنا ، ۱۳۵۵ ، ص ۱۴.
[15] - محمد ری شهری ، ج ۶ ، ص ۲۶۴۸ .
[16] - سید رضی ، نهج البلاغه ، ترجمه ی محمد دشتی، قم ، مشهور ، ۱۳۸۱ ، ص ۲۲۵ .
[17] - علی اکبر مظاهری، هشدارهای تربیتی ، قم ، هجرت ،۱۳۸۱ ، ص ۱۵ ، ( به نقل از بحار ، ج ۲ ، ص ۸۷).
1 - رضی الدین طبرسی ، مکارم الاخلاق ، بیروت ، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات ، بی تا ، ص ۱۱۵.
[19] - محمد ری شهری ، ج ۶ ، ص ، ۲۶۴۸ .
[20] - الحياة با ترجمه احمد آرام، اخوان حكيمى- احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران،1380 ،ج5، ص (491-490): النّبيّ (صلی الله علیه وآله وسلّم) إذا نظر إلى الرّجل فأعجبه قال: له حرفة؟ فإن قالوا: لا، قال: سقط من عيني. قيل: و كيف ذاك يا رسول اللَّه؟ قال: لأنّ المؤمن إذا لم يكن له حرفة يعيش بدينه. هر گاه پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله وسلّم) به مردى نگاه مىكرد و از او خوشش مىآمد مىپرسيد: كارى دارد؟ اگر مىگفتند: نه، مىفرمود: از چشمم افتاد. پرسيدند: اى پيامبر خدا چرا چنين است؟ فرمود: براى اينكهمؤمن اگر حرفهاى نداشته باشد با دينش زندگى مىكند (و به نام دين، بار دوش اين و آن مىشود).
[21]- محمد تقی فلسفی (جوان از نظر عقل واحساس)، ج 1، ص (378-377).
[22] - محمد تقی فلسفی، گفتار فلسفی ( جوان از نظر عقل و احساس)، تهران، هیأت نشر معارف اسلامی، ۱۳۴۸، ج 2، ص۴۱۳.
[23] - سوره ی قصص، آیه ی ۲۶.
[24]- محسن قرائتی، تفسیر نور، تهران ، مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن، ۱۳۸۳ ، ص (۴۵ ـ ۴۰).
[25]- سوره ی صافات، آیه ی ۱۰۲.
[26]- محسن قرائتی ، ج۱۰ ، ص ۴٩ .
